Żyjemy w erze solarpunku. Styl solarpunk. Co to jest?

W science fiction możemy wyróżnić kilka nurtów stylistycznych prezentujących futurystyczne wizje świata. Zasady tworzące dane uniwersum ustalane są na podstawie technologii przeważającej w życiu wykreowanej cywilizacji. Aby wyjaśnić czym jest solarpunk, musimy najpierw odwołać się do głównego nurtu, od którego pochodzi to pojęcie.

Cyberpunk – dystopijna wizja przyszłości

Cyberpunk swoje korzenie ma w latach 80 XX wieku. Ostatnio został ponownie nagłośniony m.in. za sprawą gry komputerowej o tym samym tytule, wydanej przez CD Projekt. Uniwersum wykreowane w stylu cyberpunk to najczęściej miasto przyszłości. Ogromna, wybetonowana, szara przestrzeń, rozświetlona kolorowymi ekranami i neonami. Funkcjonowanie takiej cywilizacji oparte jest na elektronice i robotyce, a jej rządy sprawują korporacje i hakerzy. Dodatkowo twórcy cyberpunku poruszają tematykę wirtualnej rzeczywistości, sztucznej inteligencji, a także korelacji człowieka z maszyną; nieraz w kontekście filozoficzno-duchowym.  

Cyberpunk nie ogranicza się tylko do literatury. Dotyczy także kinematografii, gier komputerowych, mody i wszelkiej sztuki wizualnej. Z czasem zaczęto tworzyć pochodne tego nurtu, przedstawiające inne wizje przyszłości lub alternatywne ścieżki historii.

Przykładowe style pochodzące od cyberpunku

• steampunk – nurt stylistyczny osadzony w epoce wiktoriańskiej. Inspirowany rewolucją przemysłową oraz typową dla tych czasów modą. Technologia stosowana przez tutejszą cywilizację to mechanika, w tym maszyny parowe.
  
• dieselpunk – stylistyka poruszająca tematykę wojenną, a także odbudowy świata po wojnie. Jej akcja toczy się w latach 20.-40. XX w. Kluczowym wynalazkiem dla tego nurtu jest silnik spalinowy. Czołgi, samoloty, samochody, telefony i radia to charakterystyczne elementy dieselpunku.
  
• atompunk – styl odnoszący się do czasów powojennych, ale sprzed ery cyfrowej. Zainspirowany wynalezieniem energii jądrowej (w tym bomb atomowych) oraz konsekwencjami z tym związanymi. Zawiera także wątki podróży kosmicznych i zimnej wojny.
  
• clockpunk – podgatunek umiejscowiony w epoce renesansu. Obejmuje technologię retro-futurystyczną, opartą na mechanizmach zegarowych, kołach zębatych oraz projektach maszyn podobnych do tych tworzonych przez Leonarda da Vinci.

Operowanie treścią w jednym z wymienionych styli nie wyklucza, by w tworzonym uniwersum istniała również technologia z poprzednich lat. Warto jednak podkreślić, że każdy z nurtów wyróżnia się charakterystycznymi dla siebie cechami. Osadzenie fabuły w danym punkcie na osi czasu wpływa na sposób budowania tworzonego krajobrazu, strojów postaci oraz ich trybu życia.

Czym zatem charakteryzuje się styl solarpunk?

Solarpunk to najnowszy z nurtów stylistycznych, wywodzących się z cyberpunku. Charakteryzuje się dążeniem do zrównoważonego trybu życia w zgodzie z naturą.  Cywilizacja funkcjonująca w uniwersum solarpunk pozyskuje energię głównie ze słońca i innych alternatywnych źródeł energii. Nie wyklucza jednak stosowania elektroniki i wcześniejszego dobytku technologicznego. Ludzkość wykreowanego świata z sukcesem zapobiega niebezpiecznym zmianom klimatycznym oraz wszelkim zanieczyszczeniom środowiska.

Solarpunk w przeciwieństwie do cyberpunku nie posiada dystopijnej atmosfery. Cyberpunk zazwyczaj przedstawia negatywny wpływ technologii na świat i ludzkość. W solarpunku zaawansowane technologie są natomiast integralną częścią społeczeństwa. Dzięki nim poprawia się jakość życia ludzi. Zarówno pod względem ekonomicznym, społecznym jak i środowiskowym. Popularne są tutaj także ogrodnictwo oraz postawa związana z psychologią pozytywną.

Jeśli chcecie zobaczyć więcej obrazków i zdjęć w stylu solarpunk, zapraszam na moją pinterestową tablicę.

Solarpunk a czasy współczesne

Kiedy po raz pierwszy zetknęłam się z pojęciem solarpunk, w jego kontekście myślałam o utopijnych czasach z odległej przyszłości. Gdy ludzie stali się mądrzejsi, bardziej świadomi i odpowiedzialni. O czystych i sterylnych budynkach, wkomponowanych idealnie w naturalny krajobraz świata wypełniony zielenią i słońcem.

Jednak w pewnym momencie zdałam sobie sprawę, że przecież zaczęliśmy już wkraczać w erę solarpunku. Szczególnie patrząc na postawę społeczeństw europejskich. W naszych mieszkaniach i miastach coraz częściej goszczą rośliny i drzewa. Jesteśmy bardziej świadomi zagrożeń wynikających z zanieczyszczenia i ekspansji środowiska oraz dążymy pod tym względem do poprawy jakości życia. Możemy zaobserwować trend, w którym ludzie chętniej sięgają po produkty naturalne. Mamy  dostęp do pomiarów zanieczyszczenia powietrza. Przewoźnicy w zależności od rodzaju środka transportu, zaznaczają jego niski wpływ na pozostawianie śladu węglowego. Firmy fotowoltaiczne powyrastały jak grzyby po deszczu, a ich przedstawiciele dzwonią do nas częściej niż przyjaciele. Mówi się głośniej o zdrowiu psychicznym i negatywnych skutkach życia w pędzie i stresie. O potrzebie wewnętrznej równowagi niezbędnej dla naszego zdrowia. To tylko kilka przykładów współgrających ze stylem solarpunk, które każdy z nas może zaobserwować na co dzień.

Ocieplenie klimatu, polityka rządów

Także na szczeblu rządowym wyraźniej zarysowuje się kierunek w stronę walki z coraz bardziej widocznymi zmianami klimatycznymi. Opracowywane są plany ograniczenia emisji dwutlenku węgla oraz pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych. Problem suszy i zbyt niskich zasobów wody pitnej staje się realnym zagrożeniem, przez co stopniowo zalecane jest ograniczenie jej zużycia w zbędnych celach.

Aby zmiany wprowadzane w celu zapobiegnięcia negatywnym skutkom ocieplenia klimatu miały rację bytu, muszą być przeprowadzane konsekwentnie. Często niestety kłóci się to z interesami wielkich gospodarek i konsumpcyjnym trybem życia. W obliczu zachłanności, wygody i żądzy władzy, solarpunk może być interesującą formą buntu. Interesującą ze względu na swój odpowiedzialny i pozytywny charakter. Nie jest buntem wprowadzającym chaos i zniszczenie, a porządek i równowagę.

Moja opinia i wrażenia na temat stylu solarpunk

Poszczególne style science fiction inspirowane są kartami historii, a solarpunk, to aktualna karta, która dzieje się na naszych oczach. Jestem ogromnie ciekawa, czy ten wciąż świeży nurt stanie się bardziej popularny, czy może jednak pozostanie niszowym podgatunkiem. Osobiście uwielbiam wszelką formę wizualną w stylu solarpunk. Do tego pozytywny przekaz o zrównoważonym, zdrowym i bardziej świadomym życiu to kierunek, w którym sama staram się podążać. Nie możemy jeszcze w pełni scharakteryzować stylu solarpunk, ponieważ jest on na bieżąco kreowany. Możemy jednak śmiało powiedzieć, że żyjemy w erze solarpunku.